Wat is Appreciative Inquiry of Waarderend Onderzoek?
Waarderend Onderzoek (Appreciative Inquiry/AI) is een methode, die te gebruiken is bij veranderingsprocessen. Bij Waarderend Onderzoek bouw je voort op hetgeen goed gaat in plaats van te focussen op wat fout gaat.
Waarderend Onderzoek vond zijn oorsprong in de Case Western Reserve University, bij David Cooperrider en Suresh Srivastva. Zij vonden dat het overmatig gebruik van ‘probleemoplossing’ elke vorm van verbetering belemmerde, daarom zochten ze nieuwe onderzoeksmethoden met uiteindelijk Waarderend Onderzoek tot gevolg.
De meeste methoden om een situatie te beoordelen en te evalueren en vervolgens oplossingen voor te stellen waren gebaseerd op vragen met een negatieve lading zoals: "Wat zijn de problemen?", "Wat is er mis?" of "Wat moet er worden opgelost?". Of men sprak van ‘uitdagingen’, nog steeds gericht op tekortkomingen, op wat moet worden opgelost.
Waarderend Onderzoek was de eerste serieuze managementmethode die de aandacht richt op wat werkt, dat waar mensen een positief gevoel bij hebben.
Cooperrider en Whitney (2001) beschrijven de verschillen tussen probleemoplossing zoals we dat vanouds kennen en Waarderend Onderzoek als volgt:
| Probleemoplossing | Waarderend Onderzoek |
| 1. ‘Gevoelde behoefte’, identificatie van probleem | 1. Het beste van 'wat er is' benoemen en waarderen |
| 2. Analyse van oorzaken | 2. Het voorstellen van ‘wat zou er kunnen zijn’ |
| 3. Zoeken naar mogelijke oplossingen | 3. Dialoog ‘Wat zou er moeten zijn’ |
| 4. Actieplanning (behandeling) | |
| Basisveronderstelling: een organisatie is een probleem dat moet worden opgelost. | Basisveronderstelling: een organisatie is een te omhelzen mysterie. |
De vijf principes van AI:
- Het sociaalconstructieprincipe stelt dat er geen objectieve waarheid bestaat, dat hetgeen wij geloven dat waar is, bepaalt wat we doen en dat gedachten en acties voortkomen uit relaties met anderen, waarbij de taal en verhalen een belangrijke rol spelen.
- Het simultaniteitsprincipe stelt dat, zodra we vragen gaan stellen de verandering al begint. Door de juiste vraag te stellen bewegen we ons al in de goede richting.
- Het poëtische principe stelt dat het bestaan van de organisatie tot uitdrukking komt in de verhalen die mensen elkaar elke dag vertellen. De woorden die hierbij gebruikt worden moeten inspireren en het beste in de mensen naar boven brengen.
- Het anticiperende principe stelt dat wat we vandaag doen, onze acties dus, worden ingegeven door wat we in ons hoofd hebben als toekomstbeeld. Een inspirerend toekomstbeeld is daarom van groot belang.
- Het positieve principe stelt dat positieve gevoelens noodzakelijk zijn voor het ontwikkelen van creativiteit en uiteindelijk voor optimaal functioneren.
Stappen in het Waarderend Onderzoek:
- Ontdek: de identificatie van organisatieprocessen die goed werken.
- Droom: het voorstellen van processen die in de toekomst goed zouden werken.
- Ontwerp: planning en prioritering van processen die goed zouden werken.
- Realiseer: de implementatie (uitvoering) van het voorgestelde ontwerp.
Zie ook de blog Strength-Based Lean.